İç Anadolu Bölgesi’ndeki Eskişehir’in ilk yerleşim yeri Odunpazarı imiş ve adını, bölge halkının dağlardan getirdiği odunu bu civarda satması ile almış. Bugün adından söz ettirme, çok sayıda turist çekme nedeni ise Osmanlı döneminden kalma evlerin kâh başı dik kâh biraz boynu bükük biçimde günümüze ulaşması.

Kıvrımlı dar sokaklarda çoğunlukla bitişik nizam yapılan bu evlerin alt katı depo, kiler, mutfak olarak kullanılırken üst katları yaşam alanıymış. Hâlâ çoğunlukla konut olarak kullanılan evler öte yandan geçmişin gündelik yaşamı ile kültürel kodlarını bize ulaştıran birer köprü görevi de üstlenmişler.

Örneğin; ayırt edici detaylardan biri olarak cumbalar evin baş odasının, yani misafirlerin kabul edildiği en önemli odasının -bugünkü adıyla salonun- yerini dışarıdan görünür kılarmış. Cumbanın büyüklüğü ise ev sahibinin ne kadar varlıklı olduğunu gösterirmiş.

Konak tipindeki evlere bahçe kapısını ve bahçeyi aşarak girilirken, daha mütevazı evlerin dış kapıları direkt sokağa açılırmış. Bütün bu detayları görmek hâlâ mümkün.  Ahşap ya da demirden olan kapılar kadar, farklı estetik anlayışlarla yapılmış kapı kollarını ve tokmaklarını gözlemlemek bile başlı başına bir keyif.

Kimi kutu gibi görünen kimi oldukça görkemli olan rengârenk Odunpazarı evlerinden sanat galerisine dönüşen de var, kafe olarak hizmet veren de, hediyelik eşya satan da. Odunpazarı semtindeki yapıların birçoğu restore edilmiş ve bölge “Tarihi ve Kentsel Sit” olarak koruma altına alınmış durumda.

Bu tarihi semtin orta yerinde bulunan Kurşunlu Külliyesi de ilgi gören yerlerin başında geliyor. Sıbyan mektebi, şadırvanı, camisi, kervansarayı ile 1500’lü yılların başında yapılan külliyenin bazı bölümleri

Lüle Taşı Müzesi, Ahşap Eserler Galerisi olarak ziyarete açık bulunuyor.

2019 yılında açılan Odunpazarı Modern Müze ise hem bulunduğu bölgenin hem de içinde gerçekleşen sergilerin mesajını taşıyor. Geleneksel sanatların yanı sıra çağdaş sanat sergilerine de ev sahipliği yapan mekânın dış cephesi ahşaptan oluşuyor.